Een vraag waar Psycholoog Philip Zimbardo zich al heel lang mee bezig houdt.
Hij heeft internationale bekendheid gekregen door zijn Stanford gevangenis experiment in 1971, waar studenten willekeurig in twee groepen werden opgesplitst: een gevangenengroep en een bewakersgroep. Na korte tijd begonnen de studenten zich naar hun rol te gedragen; gevangenen werden onderdanig, en bewakers kwamen in de verleiding om hun macht te misbruiken.
Het experiment werd stopgezet toen Christina Maslach, een studente die interviews afnam in de 'gevangenis', kritiek op de mensonterende omstandigheden uitoefende. Slechts zes dagen van de geplande twee weken waren volbracht. Zimbardo merkte nog op dat van de vijftig buitenstaanders die de gevangenis van binnen hadden gezien, Maslach de enige was die vraagtekens bij de moraal ervan had gezet.
Het experiment toont de dramatische gevolgen van normale, gezonde studenten die in een namaakgevangenis werden gestopt. Het is een klassiek geworden voorbeeld van de kracht van de sociale situatie.
Stanford-gevangenisexperiment
Philip Zimbardo verwijst ook naar zijn inmiddels overleden collega Stanley Milgram en het door Milgram opgezette Milgram experiment dat was bedoeld om de bereidheid te meten van een deelnemer om gehoor te geven aan opgedragen taken van een gezaghebbende die strijdig zijn met het persoonlijke geweten van de deelnemer.
Voordat het experiment werd uitgevoerd, vroeg Milgram medepsychologen wat zij verwachtten dat de resultaten zouden zijn. Zij geloofden eenstemmig dat slechts een paar sadisten bereid zouden zijn om de maximumspanning van 450 volt te geven.
Bij de eerste reeks experimenten gaf 65 procent van deelnemers de maximumschok van 450 volt, hoewel velen zich er zeer ongemakkelijk bij voelden. Geen deelnemer hield op vóór het 300 voltniveau. Varianten van het experiment werden later uitgevoerd door Milgram zelf en andere psychologen in de wereld met gelijkwaardige resultaten:
Milgram-experiment
De cijfers liegen er dus niet om en zijn ronduit schokkend, want de kans is dus groot dat wij onder dezelfde omstandigheden hetzelfde zouden doen!
In deze lezing over zijn boek "The Lucifer effect" geeft Philip Zimbardo aan hoe makkelijk mensen onder de juiste omstandigheden slecht kunnen worden, maar ook hoe we dit kunnen voorkomen.
De eerste is een verkorte versie, de tweede in langere versie op de Harvard universiteit:
De korte versie:
Philip Zimbardo
Stanley Milgram
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten